©
Похожие материалы
Мах хадор
11:03, 10 декабря 2009г.
Просмотров: 5133
Селхана айхьа хIун дина хьуна ца хиъча, тахана хьайгахь долчун цIе а хьуна къаьсташ яцахь, кхане хьан хир а юй-те? Хьан дахар ма ду иза, ахь хьаьддий-веддий кхобуш долу. Тахана санна кхана а луур ма ду хьуна ваха. Вала ма ца лаьа цхьанна а. Тоьлларг, гIолехь мел дерг ма деза хьанна а. Амма мичара дер ду иза хьуна и дахар дихкина делахь, хьо тешна вацахь, кхана сахилча, Iуьйранна хьо ваха дагахь араваьлча, хьуна я дуьне ца карадахь, хьан хьажаюккъе лаьцна «Iалашо» а хилахь. Хьоьга хIумма а хоьттуш ма ца ваьлла хьо хIокху хене а. Хьуна хьо вехаш хеташ хьуна гушдерг, дIа ладоьгIча – гIан карош. ХIара киншка язйинчо хьо самавоккхур ву хьайн Iехаваларх, хьайна ву моьттург хьо вацарх. Кху киншки тIехь само йолчунна дуккха а пайдехь хабарш карор ду Нохчийчоьнан дIадаханчух, кхул хьалха хьан-хьанна а девзаш хилла доцу. Цара дикка новкъа воккхур ву хьайн халкъан маршонан дуьхьа тIеман баьчча хилла лаьттина стаг мелла а алсам вовзарехь. ТIаккха, шеко йоцуш, хьуо а вевзар ву-кх хьуна, кхечу, дикчу агIор. ХIокху Iалавдина вайга дан хIара дика къамелаш карийна оьрсийн исторически кехаташ тIехь, шаьш Iалашдеш долчу церан архивашкахь. Иштта, дуккха а хьостанашкара тIекхача а, деша а аьтто баьлла хаамаш хиларна.
Газета тIехь дукха дуьйцур дац ахь, тIаккха, и киншка ешар тодеш ас кхидIа а шун тидам сацор бара оцу киншкин гочдарна тIехь. Иза хIинца оьрсийн маттера вайн матте яьккхина хилар кхоаца тIеэцна. Цу тIехь къахьегна ву гочдархо Дадаев Сайд-Хьасан.
Вайн муха ду: иза нохчийн маттахь елахь, цхьа неха хеташ, дIа тIехьажа карх а ца долуш. Амма, хIоккхеран йоза деша чIогIа бIегIийла а ду, маттана говза а ду. Цхьа ша тайпа аттачу хоршехь яздина хIара йоза гочдархочо. Кху киншки тIехь дукха дешнийн кхетамаш бу оьрсийн маттара: социальни, тIеман, политикин, Iер-дахаран; адамийн гергарлонийн, юкъаметтигийн. Уьш, атта хьесап дарца, ойлаярна кхин ницкъ ца хуьлуш, паргIат васт-суьртийн болх дIахьо-кх ахь. Хьалха Европехь, ислам дин довзале, шозза луьйчуш хилла бах нах. Бер да ма динна – цкъа, иза керста динехь хичу таIош; шолгIа – керла доьзал кхуллуш. Цунна а дайна, нохчашлахь хаало шайн дахарехь цкъа я шозза вайн маттара хIума схьаоьций тIехьожуш. Ешар коьрта а дац церан. Хьалха тIехьожу иза, ша нохчи хилар юьхьтIе Iуьттуш хилча; юха, цхьаволчун шолгIа тIехьажар нисло нехан наха и нохчи къам дуьненахь долчарех тоьлла къам ду аьлча, иза а ма ву цу къома цIе лелош; дозаллах дIахьакхавалар ма ду са карзахе хуьлуьйтуш, – кхидIа, ша валлалц, даима а ша нохчи хилар цхьанна хьалха бехке лоруш. Массара лоьхуш долу бахьана, иза, нохчийн маттахь хIума еша гIортар тера ду – китайн маттара иероглифаш йовзарх. Бакъду, хIара киншка еша хьо волавелча дицлой хуьлу хьо, айхьа йошург нохчийн матте гочйина хилар. Гочдархочо шортта къахьегний тосало хьуна масех могIа дIабешча, васт-сурт хIоттар хьайна атта карийча. ХIинцца охьаюьуллу ас хIара боххушехь, хьо гена ваьлла патарш доьшуш, карара дIацахецалуш, караво хьуна. Чулацам цецвоккхуш пайдехь нисбелча муххале а. Суна моттарехь, боккхачу тидамца хIара йоьшур ю историца гIуллакх долчара а, нохчийн маттаца гергарло дезачара а; нохчийн схьабовлар, церан Iер-дахар, къаьсттина вайн, оьрсийн юкъаметтигца бала кхочуш болчара а.
Ас вайн массеран цIарах баркалла эр дара Мусаев Iалавдина, хIоккхул керла хаамийн хьоста вайна довза аьтто бинчу а, вайн дукхавезаш волу вайн къомана юьхькIам болу, Шайх Мансурах бакъдерг схьакхачорна а. Цунна тIаьххье декъалван а лаьара гочдархо Дадаев Сайд-Хьасан, цо кху новкъахь баьккхинчу кхиамца. Кхин цхьа хьоста са дели нохчийн мотт кхиарехь. Юха а, дагадаийта лаьара суна, лаахь сан кхайкхам а бу-кх хIара, вай нохчийн мотт ца бийцарх, цу маттахь киншкаш ца язъярх, я язйинарш ца ешарх вай Далла хьалха къила-м гIур дац, амма Цу АллахIана хьалха а деза ду-кх Цо хьайга белла мотт ларамца тем беш лелабар, Цо хьайга делла токхе латта хама беш леладар, Цо хьайгахь латтош долу хьоста пайденна дерзадар, хьайна а, хьайн къомана а, хьо волчу умматана а. Тахана хьайнаг дезаш хьо вацахь, кхана нехачуьнан а лерам бийр бац ахь. Безам боцчохь, лерам боцчохь АллахI а вац, нагахь санна хьо и дешнаш дош хеташ вацахь. Дешначу наха дуьйцу, Дала аьлла бохуш: - Хьо, сан лай, эхь-бехк хеташ вацахь, ахь хьайна луъург лелон мегар ду хьуна.
ТIОРИКХИН САЛАХЬ.
{mosloadposition user9}
При копировании материалов ссылка на сайт обязательна
test 2Новости СМИ2
Комментарии
Ваш комментарий отправлен на модерацию.
Комментариев еще нет.
См. также